achterste rij:
Souhail, Morad, Maroun en Soumiya, Meriyam, Ismahan
vooraan:
Yassine, Youssef, Mounia, Chaimae

Marike en Yelins zijn met hun kinderen in de tweede helft van februari twee weken in Afudisen geweest. De bedoeling van hun bezoek was onder andere om de mensen daar te laten weten dat hun betrokkenheid bij hun leven en hun toekomst niet is verminderd doordat zij naar Nederland zijn verhuisd. Die boodschap is wel overgekomen. Daarnaast wilden zij ondersteuning bieden bij de onderhandelingen over de verdeling van de landbouwgrond, met als doel het officieel laten registreren van het eigendom van de grond, waarop de leden van de uitgebreide familie al decennia lang aanspraak maken. In de twee weken dat zij in Afudisen konden blijven, zijn zij er helaas niet in geslaagd om de conflicten, die daarover leven te helpen beslechten. De conclusie die wij trekken is, dat er tijd en geduld nodig is en dat het vooral belangrijk is om ons te focussen op de jongeren. Bij hen zit de drive en de werkelijke motivatie om hun leven en toekomst te verbeteren.

Mounia is heel gemotiveerd en heel blij met de steun die ze van ons krijgt om haar zus en broer (en later nog een tweede zus en broer) te ondersteunen bij hun verdere scholing en ontwikkeling. Marike en Yelins hebben hen bezocht in hun knusse huisje in Meknes. Het ging ging erg goed met hen. Ismahan studeerde elke ochtend thuis (ze is nu ongeveer op het niveau van groeps 6) en ‘s middags ging zij naar een naaicursus met het doel uiteindelijk naaister te worden en daarmee de kost te verdienen. Zij heeft met onze hulp een naaimachine gekocht. Met Souhail ging het heel erg goed op de middelbare school. Hij heeft er veel plezier in en heeft snel vrienden gemaakt. Hij was tot nu toe sociaal een wat kwetsbare jongen, maar doet het goed op school, zowel in sociale zin als qua schoolprestaties. Hij zit op tai kwondo, waar hij erg van geniet. Mounia voedt hen goed op als het gaat over stelen, eerlijk zijn, praten over wat er in je om gaat en …. ja, ja, Souhail leert ook koken!

Ik spreek in de verleden tijd, omdat de coronacrisis ook in Marokko tot draconische maatregelen heeft geleid.
Sinds 20 maart is er een lockdown in Marokko. 13 maart is een dierbare neef van Mounia (en Yelins) overleden. Om die reden was ze afgereisd naar het huis van zijn weduwe om te helpen. Langzaamaan begon Marokko ook maatregelen te nemen en op 18 maart is ze naar huis gegaan om Ismahan en Souhail op de bus te zetten naar hun ouders toe in de bergen. Daarvan zegt ze zelf “Dat is het beste dat ik ooit gedaan heb.” Zelf is ze toen door gereisd naar haar tante om haar bij te staan. Het was niet bekend dat er een lockdown zou komen. Bij de tante bleven de bezoekers komen om haar te condoleren en er werd ondanks alle waarschuwingen veel gezoend. Toen de lockdown er kwam, zaten Ismahan en Souhail veilig èn vrij in de bergen. Maar Mounia zat met haar tante, haar nicht met een klein kindje, en haar neef opgesloten in huis in een dorp. Inmiddels heeft Mounia kans gezien om zich bij haar familie in Afudisen aan te sluiten. Zij is blij dat deze maatregel is genomen en dat zij met haar familie veilig en vrij in de bergen zit. Ismahan en Souhail doen elke dag nog een beetje aan school en daarbij nemen ze ook hun jongere zusjes Chaimae (17, nooit naar school geweest) en Miriam mee.

Onze mooie plannen voor het ondersteunen van de mensen bij het verhogen van de productiviteit van de landbouwgrond met behulp van de techniek van Groasis (zie: https://www.groasis.com/nl/dutch) of het realiseren van elektriciteit met behulp van zonnecellen (zie: https://www.theoffgridfactory.com/) ligt voorlopig even stil. Op dit moment is het feit dat Afudisen zo afgelegen ligt misschien wel een geluk bij een ongeluk.

Op dit moment ligt alles dus even stil, maar het gaat goed met de mensen in Afudisen.